maandag 3 november 2014

Maandag 3 november 2014

'Van warm in het hart tot koud op het bot'



Rond 5 uur vanmorgen in Zaventem geland. Dit beeld was het eerste dat ik zag bij het verlaten van de passagierstunnel.

Maar pas rond 12u.30 zou ik ook werkelijk in Poperinge aankomen door een persoonsongeval tussen Waregem en Kortrijk. De 'vervangbus' voor een volle piektrein was letterlijk te nemen: in het enkelvoud! En voor iemand die gisteravond in de haven van Jaffa bij 25 graden nog een Mojito (met cirtroen?) zat te drinken, zal tweeëneenhalf uur in weer en wind aan het station van Oudenaarde staan wachten op volgend 'busje komt zo' ongetwijfeld ziekteverwekkend blijken ...


Als je in het achterhoofd houdt dat ik op vrijdag 24 oktober net op tijd op de afspraak in Brussels Airport verscheen door ... een persoonsongeval, dan is het helemaal te gek voor Murphy om te verzinnen!


In elk geval heb ik dankzij de amateuristische aanpak van de NMBS de schoolvoorstelling Badke in CC Het Perron in Ieper moeten missen, evenals de kans om nog een extra dag aan mijn Vredestocht naar Israël en de Palestijnse Gebieden te breien en meer Palestijnse verhalen te horen en dito vrienden te maken ... (
Badke trailer)


Dotan - Home

Ik had me maanden geleden voorgenomen om deze song vandaag te posten, gewoon omwille van de 'terug thuis'-idee. Maar ondertussen bevat dit lied zoveel meer ... 'gelaagdheid'.

Wat betekent 'thuis' voor de honderdduizenden Palestijnse vluchtelingen (Nakba, 1948) die nog altijd van een terugkeer dromen en daar ook stellig in geloven? 'Keep running till you're there ...'


Wat als 'thuis' geen plaats is, maar een ziel, zoals dat van het onderdrukte, Palestijnse volk, waarmee je zo vlug verwant werd en waarin je daarom zelf ten diepste werd geraakt? Zoals dat van een goddelijk, maar door zoveel onrecht ontheiligd land, waarvan je zo moeilijk afscheid kunt nemen? Zoals dat van reisgezellen, één voor één mooie, beminnenswaardige mensen, die je zult missen? ...


'A soul that's haunting you ...'



zaterdag 1 november 2014

Zaterdag 1 november 2014

De steen des aanstoots

Nabi Saleh

Nariman en haar dochter

De martelaren van Nabi Saleh

En dan is er nog het 'skunk water canon' dat huizen met mestwater besproeit ...

Palestinian Circus School in Bir Zeit

Het graf van Yasser Arafat in Ramallah

Vandaag stonden bezoeken gepland aan organisaties in en rond de stad met de ronkende naam Ramallah. Maar iemands spitsvondig voorstel voor een nieuwe Sus & Wis-titel Het rommelt in Ramallah zou te veel eer bewijzen aan de stad van de Palestijnse Autoriteit die van de eigen bevolking  maar weinig krediet krijgt.

Zo reden we langs het somptueuze, presidentiële paleis in opbouw van Abbas dat de ogen uitsteekt van de Palestijn met een gemiddeld jaarinkomen van 4.000 euro. Ongetwijfeld is dit ‘optrekje’ mede gefinancierd door u en mij als belastingbetalers binnen de Internationale Gemeenschap; onze solidariteit met het Palestijnse volk blijft ergens onderweg dus aan sticky fingers plakken …

Hamas werd groot, omdat het met deze corruptie van de krokodillen* van de PA komaf wou maken. Zelf verrijkt de groepering zich dan weer door taksen te heffen op alles wat via de tunnels Gaza binnengesmokkeld wordt. De verborgen agenda van Hamas is echter islamisering, waarvoor het al heel wat mensenlevens opofferde. Vele Palestijnen in Gaza doorzien die wel, maar durven het niet gezegd te hebben. Uiteindelijk zijn de echte helden voor Palestijnen de rechttoe-rechtaan Hamas-leden die voor het plegen van aanslagen achter slot en grendel zitten …

In de voormiddag bezochten we Defense for Children International (http://www.dci-palestine.org/), een organisatie die o.a. met Amnesty International samenwerkt. Zij brengt kinderrechtenschendingen in kaart, staat jongeren in rechtszaken juridisch bij en maakt hen en hun opvoeders van de rechten van het kind bewust. Wat wij op het kantoor van DCI hoorden, was om tinnitus van te krijgen: willekeurige arrestaties van jongeren, allerlei schendingen van hun juridische rechten en grootschalige, psychologische foltertechnieken die geen sporen nalaten en dus onbewijsbaar blijven. Maar wanneer ouders hun kind terug in de armen kunnen sluiten, is het duidelijk niet meer hetzelfde …

Dit wil ik toch weerhouden: Israëlische jongeren (-18) worden berecht voor een burgerlijke jeugdrechter, Palestijnse (-16) voor een militaire rechtbank. Voor stenen gooien van Palestijnse kant staan 10 (‘towards a stable object’) tot 20 jaar (‘towards a moving object’). In de praktijk wordt er echter een minnelijke schikking getroffen van 4 tot 6 maanden. Het is de snelste uitweg uit het systeem, te vlug echter om de onschuld van een kind te bewijzen. Maar tegelijk wordt hiermee ook het hele systeem in stand gehouden … (En zopas diende Netanyahu een wetsvoorstel bij de Knesset in om de wet nog te verstrengen ...)

Onze gids, een Amerikaanse Palestijn, voegde eraan toe dat een dergelijke veroordeling je verdere leven tekent. Zijn zus trouwde met een Palestijn uit Ramallah die ‘maar’ 18 maanden kreeg in ruil voor een ondertekende bekentenis – als student was hij politiek actief op de universiteit. Maar diens strafblad zorgt er heden voor dat 10.000 km hem al vijf jaar van zijn echtgenote scheidt …

Na een half uur omrijden dankzij een joodse nederzetting – wij, toeristen, kunnen het tussen de bergen met terrasbouw nog optimistisch ‘sightseeing’ noemen – bereikten we het van de buitenwereld afgesneden dorp Nabi Saleh. Tussen de rubberkogels, traangasgranaten en geluidsbommen door stapten we op Nariman af, een van de protagonisten in de documentaire met de voor ons misleidende titel Thank God It’s Friday. (http://www.tgifdoc.com/) (Waarom het Israëlische filiaal van YouTube de trailer van de docu verwijderde ...)

Na de zesdaagse oorlog in 1967 werden de akkers mét waterput van de inwoners van Nabi Saleh bezet gebied (= voor militaire doeleinden). In 1976 streken de eerste kolonisten er echter illegaal neer. Vandaag protesteren de Palestijnse dorpsbewoners nog elke vrijdag tegen deze joodse nederzetting die 'Halamish' gedoopt werd. Daaraan nemen ook Israeli’s deel en buitenlandse activisten. Het is een strijd van de druppelende waterkranen tegen de zwembaden, van de steenslingers tegen de voor deze situatie speciaal ontworpen traangasgranatenkanonnen, van bloed en dood tegen een pijntje en een blauwe plek … van David tegen Goliat, alweer. (Een vrijdag in Nabi Saleh ...)

Op onze vraag over geweld(loosheid) stak een van de dorpsouderen een rede af: ‘Volgens het Internationale Recht mogen wij onder bezetting alle middelen aanwenden. Het is onze plicht om ons, afhankelijk van tijd en plaats, al dan niet met geweld te verzetten. Na 9/11 kwam er in onze gemeenschap echter een debat over het gebruik van geweld op gang. We zagen in dat geweld contraproductief werkte. Aan de populaire verzetsmethoden van de 1ste intifada (bijv. zitstaking) zou iedereen in onze gemeenschap dan weer kunnen deelnemen. Maar de steen is en blijft een historisch symbool van verdediging en maakt deel uit van onze natuurlijke leefomgeving. Toch is de steen naast een verweermiddel ook een teken van verzet tegen de bezetting. Laten we eerlijk zijn: hoe dodelijk is een steen tegen soldaten en militaire voertuigen? What could a stone do against a fully equipped army?

In de namiddag werd het verhaal van de steen vervolgd: ‘Als we onze kinderen stenen zien gooien, dan sturen we ze huiswaarts om met hun diabolo te oefenen.’ Aan het woord was Naief Al Goul, trainer op de Palestinian Circus School, opgericht door de Vlaamse Jessika Devlieghere en haar Palestijnse echtgenoot met de steun van Vlaanderen en België. (http://home.palcircus.ps/Ter plaatse, maar ook in vluchtelingenkampen en vrouwencentra op de Westbank, biedt de school jongeren ontspanning aan en leert ze hun om zich geweldloos uit te drukken. Ook al heeft de circusschool al enkele internationale professionals afgeleverd, toch is dit niet de doelstelling. Voorop staat het sociaal werk. 

De titels van voorstellingen van de Palestinian Circus School lieten weinig aan de verbeelding over, of net wel: The Wall bijvoorbeeld, een schaduwspel achter een scherm dat de muur verzinnebeeldt die families van elkaar scheidt. Op het einde van de show volgt de droom, de hoop: het kapotscheuren van het scherm, het omverwerpen van de muur.

Wij kregen tot slot een filmpje te zien van een andere voorstelling met een even sterke titel: Dreams for sale.

De laatste steen van de dag was die van het graf van Yasser Arafat die naar aanleiding van de Oslo-akkoorden in 1993 (die grotendeels dode letter bleven) de Nobelprijs voor de Vrede won. Of we de PLO-leider ook effectief een laatste groet gebracht hebben, blijft echter de vraag. ‘Hopefully he’s there, because they keep digging him up.’ Niets algemeen-menselijks is ook de Palestijnen vreemd, zoals geloven in een complottheorie gelijk de vergiftiging van Arafat in 2004 …


*’Iemand die tracht te verzoenen, is hij die een krokodil voedert in de hoop dat die hem pas als laatste zal opeten.’ (Sir W. Churchill)


Vrijdag 31 oktober 2014


De amusante achterhoede in Wadi Qelt

Een De Weverke in Palestina

Desolate in the desert

De Rotskoepel vanuit de Dominus Flevit kerk

Misschien heeft u vandaag in De Standaard over ons gelezen? Over hoe wij eergister aanschoven voor een bezoek aan de Tempelberg en door arrogante, radicale joden voorbijgestoken werden – hier zou dat routine zijn voor uitverkorenen Gods die meer rechten hebben dan anderen. En over hoe wij getuige waren van hun provocerende aanwezigheid op de islamitische Tempelberg, met in hun kielzog het gescandeerde ‘Alahoe akbar’ door Palestijnse vrouwen.

Deze provocatie vormde de rechtstreekse aanleiding tot de aanslag op één van die joden, het sluiten van het tempelplein en het uitroepen van deze dag (met islamitisch vrijdaggebed én begin van de joodse sabbat) tot een ‘day of rage’. Onze avondactiviteit ‘Jerusalem by night’ dreigde hierdoor in het gedrang te komen …

We lieten het ’s ochtends nog even allemaal achter ons … in de woestijn, met een indrukwekkende wandeling in de canyon Wadi Qelt. Her en der in de rotswanden waren er grotten, waarin waaghalzen van monniken zich terugtrokken. Hadden ze hun climbing skills van de alomtegenwoordige marmotten (correctie: hyraxen) afgekeken? Had Jezus dezelfde halsbrekende toeren uitgehaald, toen hij 40 dagen in deze Negev-woestijn over Zijn roeping ging bezinnen?

De groep zat er alleen wat mee in dat ik door mijn hoogtevrees langs de steile afgronden geblokkeerd zou raken en voor oponthoud zou zorgen. Maar dat is slechts 1 keer gebeurd …

Op de Dode Zee was ik onder de indruk van de draagkracht van het water met mijn tempel van een lichaam als last. Toch spuugde het meer uit misnoegdheid om mijn drukkende massa af en toe een zoutwaterdruppel in het oog … (Aan deze unieke activiteit ging er binnen de groep wel een hevig debat vooraf, omdat de uitbaters van de badplaats joodse kolonisten zijn. En die wilden wij natuurlijk economisch boycotten …)

In de namiddag keerden we naar de orde van de dag van woede in Jeruzalem terug. Heel symbolisch bezochten wij er de plaatsen van Jezus’ laatste uren: Hof van Olijven, Getsemane ‘et cetera et cetera’.  Wij baden in de kerk Dominus Flevit (om Jeruzalem), architecturaal als een traan vormgegeven, om vrede in het Heilige Land, terwijl vanuit de wijk Silwan voortdurend knallen te horen en te zien waren en traangasrookpluimen opstegen …

Omdat de economie in de soeks van Israëls officieuze, ondeelbare hoofdstad vandaag te lijden had onder de afwezigheid van toeristen, zijn wij de winkeliers dan nog maar een financieel hart onder de riem gaan steken: sjaals kiezen en onzeker kopen voor vrouwlief. Maar als ze niet zullen passen bij haar uitgebreide garderobe en haar lokken die zich om de zoveel maanden als kameleons gedragen, is dat de aanzet tot een ‘day of rage’ om pas écht bang voor te zijn …

woensdag 29 oktober 2014


Dinsdag 28 oktober 2014

Handala en ik, herenigd met mijn kaffiya sedert mijn studententijd

Een geestige én lekkere Banksy


Sterke graffiti

De sleutel als symbool van de terugkeer
Vandaag een betrokken lucht. Maar goed: zo werd mijn innerlijke woede van het kookpunt weggehouden. Toch sloeg de vlam regelmatig in mijn pan, bijvoorbeeld door de frisse bries met residu’s van het traangas dat het Israëlische leger gister tijdens een nachtelijke raid in het vluchtelingenkamp Aida had ingezet. (2 jongeren werden daarbij opgepakt.) Bij het betreden van Aida had onze 30-koppige groep dan ook te kampen met een acute, collectieve niesbui …

Vooraf ervoeren we even hoe het is om als ‘gelukkige’ Palestijnen (zij die een vergunning hebben om in Israël te gaan werken) de dagelijkse realiteit van Bethlehem-checkpoint te moeten ondergaan – behalve dan dat wij er niet al vanaf 4 uur ’s morgens moesten aanschuiven om op tijd op het werk te zijn. Daarna liepen we langs de muur die onbeschaamd de hoofdstraat van Bethlehem dwarst, de plaatselijke middenstand dwarsboomt en de Palestijnse olijfbomen van hun eigenaars afsnoeit. De graffiti op de strategisch meanderende muur zijn daar de verstilde vertellers van. En het hoeven niet allemaal Banksy’s te zijn om er geslagen en opstandig van te worden …

Onze gids Tony vertelde onderweg dat zijn vader, een tandarts, tijdens de Nakba van 1948 besliste om niet naar huis terug te keren: hij wou zijn kinderen voor een afslachting behoeden. Hij werd ook Palestijns vluchteling, maar hij verscheurde zijn UNRWA-kaart (VN) die hem basisproviand garandeerde: ‘Zolang als ze ons voederen, zullen we niet naar ons land terugkeren!’ En dat deed ook de 100-jarige concessie van het grondgebied aan de VN vermoeden …

Tony verwees ook naar een uitspraak van Golda Meir die toen al veel over de politiek van Israël verraadde: ‘The old will die, the young will forget.’ Maar dat is alvast in Aida niet het geval. En Tony voorspelde: ‘Ze mogen nog zoveel joden naar Israël halen als ze willen, met ondertussen bijvoorbeeld al 1,6 miljoen op 350 km² vluchtelingen in Gaza zullen de Palestijnen hen binnen onafzienbare tijd outnumberen. En wat zal er dan voortkomen uit de hellegaten die ze gecreëerd hebben?’

Toch hoorden we in Aida hoopvolle verhalen over de grassroot-organisatie van Salah. Vanuit de empowerment-filosofie voedt men er de jongeren herop via allerlei programma’s, waarvan vele in de kunstrichting. Maar bijzonder waardevol zijn de uitwisselingen, ook met België. Kinderen komen terug om verhalen met hun familie te delen over een land zonder leger op straat, checkpoints, avondklok enzovoort.

Niettemin blijven hoop en vrede fragiele begrippen op een plaats die als trainingskamp dient voor groentjes van soldaten die traangasgranaten moeten leren afschieten; op een plek waar iemand als Shatha na 20 dagen huwelijk haar man aan een Israëlische cel verloor, zonder aanklacht en berechting, en tot op heden niets van hem vernam.

Buiten het kamp maakten we nog kennis met Claire Anastas, uitbaatster van een B&B en winkeltje. Maar terwijl de dame, wereldberoemd van TV-documentaires over haar insluiting door de muur aan drie zijden van haar huis, ons haar verhaal deed, weerklonken in Aida alweer traangasgeweerschoten …
(http://vimeo.com/105227345)
Toch wil ik eindigen met een positieve noot van een moeder wies zoon al meer dan twintig jaar één van de 7000 politieke gevangenen van Palestina is. Toen haar tolk maar geen speld tussen haar verhaal kreeg en wij in lachen uitbarsten, zei ze: ‘The most important thing is that they are laughing again …’

maandag 27 oktober 2014


Maandag 27 oktober 2014



2000-jarige Unesco erfgoed-gebouwen vernietigd tijdens de 2de intifada
Slachtoffers van de 2de intifada



Children infected by violence
Met de vrijgevochten studente Ezra van PMRS

In het hol van de leeuw


Vanmorgen draaide de groep zich om 4 uur nog eens om bij de oproep van de muezzin tot het ochtendgebed in Nablus.


Met zijn vijfduizendjarige geschiedenis is Nablus één van de oudste steden ter wereld. De naam dateert van de wederopbouw door de Romeinen vanaf 63 v.C.: Neapolis. ‘Wij zijn dus Napolitanen,’ pochte onze gids Majdi, ‘maar dan zonder de Gomorra.’


Doorheen de eeuwen heen is Nablus onder de vele, vreemde overheersers (Assyriers, Babyloniers, Grieken, Romeinen, kruisvaarders, Ottomanen, Britten) altijd een stadstaat gebleven, met een eigen bestuur en munt. Dit alles maakt dat Nablus ook vandaag dé stad van het verzet tegen Israël is.


Maar na de tweede intifada van 2002 heeft de strijd stilaan andere vormen aangenomen, omdat de tol te hoog was. Terwijl Majdi de cijfers opsomde, hoorden we wat straten verderop het ge-‘alahoe akbar’ door de megafoon van een solidariteitsactie voor de 5.000 Palestijnse, politieke gevangenen uit Nablus, onder wie 70 % geen bloed aan de handen kleven heeft.


Daarom neemt de generatie van de 1ste intifada vandaag een ander engagement op zich, namelijk de opvoeding van de ‘by violence infected’ kinderen en jongeren. Wij bezochten één van die initiatieven, de Palestinian Medical Relief Society, waar jongeren vanaf 16 jaar opgeleid worden tot ondersteuners van de EHBO en de gezondheidszorg en daarin werkervaring kunnen opdoen. Maar daarnaast worden hun ook allerlei kunst- en educatieve projecten aangeboden.


Vanuit de idee ‘de jeugd, de toekomst’ kadert dit alles in de vreedzame strijd voor een onafhankelijke democratie met menselijke waarden en rechten, waarin voor radicalisme en extremisme geen plaats meer is.


Jammer dat vele van die jongeren getraumatiseerd afhaken, omdat de psychologische begeleiding ontbreekt, nadat ze bij wijze van spreken mensen in 200 stukken bij elkaar moet rapen. Want ze verdienen zoveel beter. Een jonge vrouw vertrouwde ons haar droom van één staat toe. Maar steeds opnieuw slaagt Israël erin om die aan diggelen te slaan. Ze zou toch zo graag eens de zee van haar eigen land zien …
Maar niettemin voelde zij zich dankzij het hele initiatief – zeker als vrouw in deze Oosterse cultuur – uitgegroeid van zero … to hero!

zondag 26 oktober 2014

Zondag 26 oktober 2014


Bananen in de kibboets beschermd tegen de messcherpe randen van de bladeren

 
Onze onvermoeibare gids pater Pol van het witte merk


Studiegenote Veronique als reisleidster
























Zoals het pelgrims naar het Heilige Land betaamt, begonnen we de dag met een gebedsviering. De overpeinzende stiltes na de aangereikte teksten konden echter niet tippen aan de drie minuten meditatie op het meer van Galilea tijdens onze oversteek per boot. (Te voet, daarvoor zijn we nu eenmaal te kleingelovig.) Er was enkel het geluid van het klotsende water tegen de romp dat zijn versie van wonderlijke gebeurtenissen op en onder zijn oppervlak vertelde ...

Aan de overkant betraden we de overblijfselen van de synagoge waar Jezus 'met gezag onderrichtte', (vanop kijkafstand) de ruïnes van het huis van Petrus waar Hij diens schoonmoeder 'genas' en de restanten van het dorp waar Hij 'bad': Kafarnaum, de uitvalsbasis van Jezus' eerste optreden, met centraal in Zijn prediking de voornoemde drie werkwoorden.

De bootovertocht vertrok vanuit de kibboets Ein Gev die we 's morgens bezocht hadden. Kibboetsim zijn gemeenschappen van joden die vanaf 1909 naar Israël emigreerden; de pioniers van het land. Ze waren onder meer een reactie tegen de verknechting in Europa en door hun eigen godsdienst. Van nu af aan zouden ze in Israël een autonoom en seculier bestaan leiden en in gelijkheid der seksen het land bewerken, met het socialisme als hoogste ideaal.

Sedert 1970 slopen verrechtsing en liberalisering echter de kibboetsim binnen, met slechts nog gedeeltelijke loonafstand tot gevolg, de introductie van privé-bezit en logischerwijs van ongelijkheid tussen rijk en arm. Het huidige toppunt van commercialisering was dan ook de rondleiding in Ein Gev ... per treintje. Het reed ons onder meer langs de bananenplantages, waar het afsnijden van het mannelijke stuk van de vrucht van de bananenboom als volgt werd uitgelegd: 'When you cut off the male part, the banana becomes jewish.'

Ook al waren er kibboetsim die de idee van een binationale staat niet ongelegen waren, toch waren andere erop gericht om de Palestijnen te verdrijven. Dit ondervonden we vanavond, een eeuw later, ook aan het checkpoint nabij Jenin: te vlot mochten we de 'Green Line' oversteken. Israël vindt het namelijk niet erg dat je het grondgebied verlaat. Maar het betreden daarentegen ...


Zaterdag 25 oktober 2014 bis

Nu wij vanavond op de Westbank zitten, in Nablus, moest ik nog even terugdenken aan deze graffiti op een muur in Nazaret.

Het figuurtje heet Handala, en staat sedert de nakba met zijn rug naar de toeschouwer gekeerd. Zo zal hij blijven staan tot de bezetting van de Palestijnse gebieden door Israël opgeheven wordt.

(Graffiti is trouwens van alle tijden, zo leerden we in Kafarnaum. In het vermoedelijke huis van Petrus werden heel wat graffiti teruggevonden van bezoekers uit de eerste eeuwen die een spoor van zichzelf wilden achterlaten. Een wist-je-datje ...)

zaterdag 25 oktober 2014

De begraafplaats van het Palestijnse Ein Hod


Abu Amar en Rachel Leah Jones

Met een nazaat van Abu Al-Hija'a
 
 

Shabbat 25 oktober 2014

Het verhaal van Ein Hod

’s Morgens miste ik ei zo na het religieuze luik, verdwaald als ik was in de soeks nadat de geur van  zagemeel me in enkele ateliers lokte en ik er als houtlijm bleef plakken …

In de Basiliek van de Annunciatie, waar de grot degradeert door het vocht van het zich in ’t zweet pelgrimerende bedevaarders, leerden we om als kerk zo ontvankelijk te zijn als ‘oem’ Maria, Arabisch voor ‘moeder’ en waarvan ‘oemma’ afgeleid is, de naam voor de geloofsgemeenschap van moslims.

In een ‘synagoge’ die 2000 jaar geleden evengoed een schuur had kunnen zijn – het verschil tussen een authentieke, traditionele en populaire heilige plaats is klein – luidde de oproep in de perikoop over Jezus’ inauguratie (Lc 4) dan weer om grensoverschrijdend als Hij te zijn.

In de namiddag werd er op de bus wat bijgeslapen, tot we in Ein Hod aankwamen, het Palestijnse dorp dat in 1948 werd ontvlucht, toen de joodse milities in aantocht waren, zionistische groeperingen die verantwoordelijk waren voor de verwoesting van 440 Palestijnse dorpen en de dood of vlucht van 750.000 inwoners ervan.

Onze gids was filmregisseur Rachel Leah Jones, sympathisante van de organisatie Zochrot, Hebreeuws voor ‘herinnering’ (aan die catastrofe of ‘nakba’). Over Ein Hod draaide ze trouwens de documentaire ‘800 Dunam to the Moon’. (https://distrify.com/films/7758)

Vele inwoners van het dorp naar de Westbank of naburige landen als Libanon, Syrië … Maar de stam van Abu Al-Hija’a, 8 families, vluchtte wat verderop de bergen in, waar hun nazaten nu nog altijd wonen in het nieuwe Ayn Hawd.

Ein Hod werd in joodse handen eerst een agrarisch project dat al gauw faalde, waarna de joodse Roemeen Marcel Janco zijn dadaïstische oog op dit leegstaand dorp – a found object – liet vallen.

In het nieuwe Ayn Hawd hadden we een op het gemoed werkende ontmoeting met Abu Amer (4de generatie) bij een theetje en gezoete pompoen. Waarom hij nooit een stap in Ein Hod zet? ‘Het is geen artiestendorp, maar één voor mensen met geld. En van de moskee maakten ze een restaurant waar varken en alcohol geserveerd worden.’ Dat de begraafplaats van zijn voorouders nog niet zolang geleden als vuilnisbelt van het artiestendorp gebruikt werd, voeg ik er zelf maar aan toe …

Zelf heeft hij de eerste zaak geopend in een dorp dat amper tien jaar geleden erkend werd en van geasfalteerde weg, water en elektriciteit voorzien werd, terwijl de koeien in de kibboets (religious right wing) tussen de twee dorpen al die tijd zelfs verwarming tijdens de winter hadden.
Maar met één iets deden Abu Al-Hija’a tot en met Abu Amer Israël pijn: hun aanwezigheid, ook al was/is het slechts even buiten hun dorp van oorsprong (the present absentees). Want die is een mislukking voor het etnisch-zuiverende Israël …